Van Gogh is er niet op uit zijn modellen te idealiseren. Hij wil de boeren laten zien zoals ze écht zijn en de werkelijkheid van hun harde bestaan weergeven. Met krachtige penseelstreken benadrukt hij hun grove bouw, dikke lippen en vermoeide ogen. ‘Zij doen denken aan de aarde, schijnen er soms uit gemodeleerd te wezen’, schrijft hij aan Theo.
Scherpe contouren
Van Gogh wil proberen ‘een kop met karakter te leren weergeven’. Toch is het in de eerste plaats zijn bedoeling zijn techniek te verbeteren. Op Kop van een man experimenteert hij met de lichtval. De contouren van het gezicht en de haren van de man steken scherp af tegen de achtergrond. Het licht komt van recht achter de man en raakt net zijn nek en oorrand en een fractie van zijn wang.
Eerst de kop
Van Gogh schildert deze mannenkop glad en dekkend, nat-in-nat, in een donker palet. Bij de contouren, waar de kleuren in elkaar overvloeien, is te zien dat hij, zoals hij gewoon is, eerst de kop en daarna de achtergrond heeft geschilderd.