‘ik ben geboren in de natuur. ik ben geboren in straatsburg. ik ben geboren in een wolk. ik ben geboren in een pomp. ik ben geboren in een mantel.’
Arp, strassburgkonfiguration, 1931, (c) Stiftung Arp e.V., Berlin/Rolandswerth
‘Poëzie van vormen’ is een centraal gegeven in het werk van Jean (Hans) Arp (1886-1966). Naast een uitmuntend tekenaar, beeldhouwer, schilder en graficus is Arp ook een begaafd dichter. Zijn teksten zijn origineel en fantasievol en laten een scherp ontwikkeld taalgevoel zien.
1. abdelkader benali - jean arp, wolkenherder, 1923
Schrijver en dichter Abdelkader Benali start de estafette hieronder:
jouw bijdrage aan de poëzie-estafette - let op: inschrijving is gesloten
Jij doet toch ook mee? Nog geen idee wat je moet kiezen? In onze collectiezoeker (hier dus) vind je ruim 3.500 kunstwerken om uit te kiezen. Abdelkader Benali nodigt zijn 10 favorieten uit voor een speciale meet&greet/workshop in onze beeldentuin. Let op: de inschrijving is gesloten. De 10 geselecteerden krijgen per e-mail bericht.
Bekendmaking top 10 van Benali
Abdelkader Benali koos uit alle bijdragen voor de Arp poëzie-estafette zijn persoonlijke top 10 en ontvangt deze dichters binnenkort in het museum. Dit zijn de gelukkigen: Geert Bax, Brigitte Spiegeler, Jack de Moor, Pieter Drift, Jantine Dijkstra, Grady van den Bosch, Marijke van Geest, Erika de Stercke, Nicole des Bouvrie en Alexandra Parvan. Gefeliciteerd! En alle overige deelnemers natuurlijk veel dank voor jullie bijdragen.
2. Marion Spronk - julio gonzalez, KOP VAN EEN HUILENDE BOERIN, 1941
Kop van een huilende boerin
tijdloos schreeuwt ze
om haar bitter lot
mislukte oogst en
zeven kinderen
mergelden haar uit
haar korte leven
bestaat vooral uit pijn,
zwoegen voor droog brood
naamloze boerin schreeuwt
om haar wrede leven
© Marion Spronk
3. Marleen - Vincent van Gogh, Olijfgaard, juni 1889
green
safe fragrance of the beloved
salty and warm, drying oils
all shades of green, gray and blue
heaven on earth, captured in colors
bliss, captured in fragrance
the early dawn
blows a soft breeze
asking and fading
the wind takes the scent
again looking at bliss
heaven on earth…
…
…
where is the sun?
futile
the paint is dry
the love evanesced…
© Marleen
4. Thira de Rooij - Jean Arp, Berger de nuages, 1953
Wolkenherder van Hans Arp temidden van het groen in het park
tussen al het groen ——
haar gladheid en ronde vormen
zacht en zo verleidelijk,
vriendelijk glimlach; heimelijk
verlangen te strelen
en een te voelen
met te Zijn — — herken.
© Thira de Rooij
5. Geert bax - Vincent van Gogh, Begraafplaats in de regen, 1886
Begraafplaats in de regen
Een oneindig aantal lijnen;
ik raak er niet op uitgekeken.
Zijn de kruisen soms een teken
van dingen die verdwijnen?
Twee man graven het graf
en zwoegen zwijgend door.
Geen dominee en geen pastoor
en geen graftekst over love.
Maar in donker rouwtenue
staat een man er als een zoutkolom,
beschermd door zijn paraplu.
Is dat tegen de bittere koude?
Of is die paraplu er misschien om
zijn ogen droog te houden?
© Geert Bax
6. Brigitte Spiegeler - Jean Dubuffet, Jardin d'émail, 1974
Er is mij verteld
Er is mij verteld
dat emaille kogels afweert
De badkuip is je beste vriend
voor het geval je mocht worden overvallen
door een kogelregen.
Voor meer bewegingsvrijheid
zoek toevlucht in een tuin
van emaille
omgeven
door een groene wereld
in een andere dimensie.
Van golven en lijnen
om in te waden en rollen
In volstrekte immuniteit
veilig voor kogels
verdwaald of niet.
© Brigitte Spiegeler
7. Rob Hagendoorn - Oswald Wenckebach, Meneer Jacques, 1955
wachten
© Rob Hagendoorn
8. Jack de Moor - Jean Arp, Berger de nuages, 1953
Wolkenherder 
Of het een wolk is of een herder,
Wie zal het zeggen?
Die vormen gaan veel verder
Het is gretig een grens verleggen.
Die glans en weerspiegeling zijn in evenwicht.
Maar veranderen voortdurend.
Door de speling van het licht.
Het is veelzijdig en schurend.
© Jack de Moor
9. Pieter Drift - Jean Arp, Knoop van Meudon, 1958
KNOOP VAN MEUDON
Tegenover ons een dame
schuin afgesneden
in een bosje bloemen
Als u's hangen haar hoefijzers
boven de deuren van het treinstel
Een sfeertje meneertje
als de bodem van het boeket
De man naast haar hapt steels
een blaadje van de ruikers
Soms hinnikt hij
schraapt met zijn hoeven
Alles komt langs in de stiltecoupé
wij houden onze oren open
Op het perron in de hoek
van een zakdoek wacht een knoop
zodat we nooit zullen vergeten
waar we vandaan komen
© Pieter Drift
10.Annelies Bant - Vincent van Gogh, Het ravijn, 1889
11. Jantine Dijkstra – Alberto Giacometti, Lopende man II, 1960
Lopende man II
Daar loop je dan
met uitgemergeld lijf
en zware pas
alsof je voeten blijven staan.
Ik voel geen hartslag
er ruist geen bloed
maar als mens herken ik jou.
Je zal het koud hebben.
Je zal een warme deken nodig hebben.
Je zal omhelzingen nodig hebben
en zachte blikken
uit vriendelijke ogen.
Hoe fragiel moet je zijn om niet meer op te vallen.
Hoe stil moet je staan om te verdwijnen.
© Jantine Dijkstra
12. Margriet Rutgers - Piet Mondriaan, Compositie in kleur A, 1917
Ritme
Vlakken die dansen,
figuren naast elkaar
of rakelings, met
soms wat overlap
Zwarte rechthoekjes:
de benen, de armen
Het bruine zand en
de lichamen roze
Donkerblauwe lucht
drijft haastig voorbij
verzinkt dan in wit,
de vorm die verbindt
Het ritme springt en
dringt de nacht in,
duwt de tijd steeds
tot dagen vooruit
Mijn gedachten stuiten
steeds op grenzen,
willen eruit, de vrijheid
oh, het ritme lonkt...
Dans wacht op mij!
© Margriet Rutgers
13. Piet floors – ALBERTO GIACOMETTI, LOPENDE MAN II, 1960
Één hele schrede
Amsterdammertje nog niet op,
of daar zette dichtertje dezes
alweer het volgende glas op z’n kop.
Zestien, geturfd, op rij, tjeezes,
nog was het niet voorbij, nee,
per trein naar het volgende café.
Drie keer Underberg daar, klaar.
En te voet terug, duur, drie uur.
Totale tijd, eeuwigheid.
Één hele schrede.
© Piet Floors
14. Albert Dorrestein - Jean Arp, Torse préadamite, 1938
© Albert Dorrestein
15. Loek Klinkhamer - Armando, Melancholie, 2006
Weemoed
Je bent niet meer zoals
het harde, onverplaatsbare brons in de beeldentuin.
De bokser, de vioolspeler.
Maar wel de schilder en dichter
en nog steeds de kunstenaar,
die op het podium
zijn gedichten met vuur en hartstocht voorleest.
Je speelt geen Herenleed meer
op de zandverstuiving van de Veluwe.
Je pretogen die de interviewer steeds onzekerder maakt en op het eind zeg je: het viel wel mee, toch?
Zou je Melancholie alleen verplaatsen
dan zou me dat niet verwonderen.
De vos zou toekijken met de prooi in de bek.
Velletje bladgoud als afdruk.
© Loek Klinkhamer
16. Wilma van den Akker - Tentoonstelling Arp the Poetry of Forms
Imperfect
In het park draait alles
al om Arp. Meneer Jacques
is hem. Hij tikt op mijn hart
met zijn werk
Zijn oog is een navel, volmaakt
onvolmaakt als de ziel
in de fles. Staar naar de ster
die staat op zijn graf
In het stralende goud zit een gat
het is af, maar niet rond. Een beeld
houdt zich schuil in het bos
Tikkie! Je bent dood, dus áf
© Wilma van den Akker
17. Ellen Rutgers - Vincent van Gogh, Kippenvoerende Vrouw, 1883
Nostalgie
Waar is de tijd
Omfloerste nevelige vergetelheid
Gevoerd door liefde
Waar is de tijd
Gevuld met geld en gif
Ontbreekt de eerlijkheid
Waar is de tijd
Omfloerste nevelige vergetelheid
© Ellen Rutgers
18. Grady van den Bosch - Barbara Hepworth, Groep van drie figuren (Indian Red), 1951
Eva
Jij bent de mens bij wie ik schuilen wil
zo lijn voor lijn en alles huid om in en om te zijn
met eigen adem vulde ik je vorm
mijn vingertoppen veegden vele tederheden aan
zodat ik je kan zien zoals ik voel
En zie je mij, in alles jou? Mijn licht is dat in jou
nee jij, jij wist het niet, jij schrok je dood en grauw
zo werd de tuin een hartverscheurend oord
ik heb je niet verlaten, kom gauw weer tot jezelf
twee engelen bewaken zolang jouw lieve plek
© Grady van den Bosch 2017
19. Caroline Beck - Jean Arp, Berger de nuages, 1953
The Shepherd of the Clouds
Watchful and alone in a forest of green
While sunlight rests on a nearby stream
Head held lifted towards the sky
The shepherd watches the clouds pass by
Like gentle brush strokes of an artists’ hand
Free spirits swirling over the land
Colours mixing and layers of texture
A fleeting masterpiece made by nature
Shapes shifting, drifting, floating on high
The gypsy travellers of the sky
Always moving, never staying for long
Picking up speed when the north wind blows strong
The heavenly nomads with a message for all
To live in peace and heal the world
Clouds carry the wisdom of ancestors gone
Their secrets are told in the birds’ morning song
As the shepherd journeys on in quiet reflection
As darkness falls he has a hopeful vision
That the spirits of the sky look down from above
So that we can all live in peace and love
© Caroline Beck
20. Marcel Kolder -Theo van Doesburg, Zeegezicht, circa 1912
Ik tel de korrels op 't strand
Loop langs schelpen,
wrakhout en zand
De dag wordt nacht
en de nacht weer dag
Ik tel de korrels op 't strand
© Marcel Kolder
21. Anneke Eising - Vincent van Gogh, Naaiende vrouw, maart - april 1885
Vrouw
Zij
Zijn moeder misschien
Naaiend
Versleten
Grijs
Dat deed mijn moeder ook
En ik
Ondanks mijn papieren
Ondanks mijn dromen
Doe het ook
En hij
Doet het niet
Ligt allang in bed
Voor hen
Ga ik nog even door
Omdat het moet
© Anneke Eising
22. Maria Lenn Langendoen - Carl Andre, Copper inside-outside piece, 1969
een stap,
over de drempel
is de warmte voelbaar
omkeerbaar?
de tijd wijst uit
wat is
© Maria Lenn Langendoen 24/08/2017
23. Maria Lenn Langendoen - Noriyuki Haraguchi, Zonder titel, 1982
geen woorden,
niet voor
niet achter,
de stilte spreekt en beroert
slechts zijdelings
© Maria Lenn Langendoen 24/08/2017
24. Andrea Dalsem - Pablo Picasso, Viool, 1911 - 1912
© Andrea Dalsem
25. Marijke van Geest - Jean Arp, Ster, 1939
Ster
hoe ik jou zoek
in een veel te donker duister
hoe jij door alle zwarte gaten
bevallig op de aarde valt
hoe ik jou vind
in verblindend witte stralen.
© Marijke van Geest
26. Erika De Stercke - Barbara Hepworth, Sphere with inner form, 1963
Volmaakt
Speels zweeft de lucht, laat zich vallen,
rolt over het gras en staat op.
Kijkt verwonderd rond, proeft van
de grond en raakt de toekomst aan.
De lucht wipt over hindernissen, slaapt
de klok rond, wordt wakker door regen
en omzeilt de windvlagen.
Wat ligt te wachten in het brons, heeft
de tijd om open te bloeien.
De warmte prikkelt de randen die zich
al weken als een gesloten boek gedragen.
Op een ochtend, in het zonlicht glinstert
het hart uit een voldragen dracht.
© Erika De Stercke
27. Jolanda Keizer - Alexander Archipenko, Torso, 1914
Een torso of meer
Kijk ik zie een beer
Links een neus, rechts een oor
En profil heel erg mooi
Draai ik hem weer
Kijk ik en face naar die beer.
Tja dan lijkt die niet meer
© Jolanda Keizer
28. Erika De Stercke - Vincent van Gogh, Rustende spitter, 1881
Rust
De ochtenduren verzetten het meeste werk
in dagen die door de lente glijden.
Koude is vertrokken en de grond bulkt van
verlangen om de zaden met de zachtste aarde
toe te dekken.
Hij volgt de maanstanden. De radio hangt aan
zijn oren. Weet wat moet en hoe. Als knaapje
bij grootvader op de akkers. Bij vader met zijn
kritische ogen.
Het land rekt zich uit achter de lege stallen
naar de horizon.
Gesneuvelde handen verharden met de jaren.
De enige zoon verhuist naar de stad.
© Erika de Stercke
29. Ronand Valstar - Jean Amado, De la mer, le passage, 1979
Voorbijgaand
Gemaakt om
erosie te verwoorden
die in stand gehouden
wordt
Sta je daar of
lig je aantastbaar omgeven
te zwijgen over
onderhoud
Ik zie je jaren niet verschieten
tot regen in de schaduw
een laagje mos laat stromen op
je voorgevormde huid
Jij steenzwijgende schitterende
troosteloosheid
jouw rotsvaste kwetsbaarheid doet me
zielsveel van je houden
tot in een korte
weerkerende eeuwigheid
© Ronand Valstar
30. Erika de Stercke - Constantin Guys, wandelende vrouw, circa 1850 - 1870
Trots
Haar jurk waait door de straten. De ramen
kijken hoekig en zwijgen.
De bestemming wegen ze op basis van roddels
en veronderstellingen, alsof een lichaam in
waarde stijgt bij de lokale vleeskeuring.
Dat hij vertrok in een doordeweekse nacht,
het laatste loon meenam en haar achterliet
met naar vader vragende kinderen, beseffen
ze niet.
Kwaadsprekers achter de gordijnen die
millimeters verschuiven.
Ze recht de rug en kijkt opzij.
Over de stenen wappert een bloemenjurk.
De schilderijkleuren verzachten het stijfsel
in de plooien.
© Erika de Stercke
31. eRika de Stercke - juan Gris, Stilleven met lamp, 1919
Avond
De tafel gedraagt zich niet meer als tafel
wanneer het blad met meer dan twee
woorden spreekt.
Zijn stevige poten dragen de wereld die
in winterse weken doorwegen. Een kruik,
de bodem droog, vangt de schokken op.
Beverig is het licht dat aarzelt om in de
stille uren te snijden.
Gekraak op de houten vloer.
Een loom lichaam sleept zich naar de stoel.
Het drukt de biezen in elkaar.
Zijn vingers glijden over de verfrommelde
krant.
Ochtendnieuws verrijkt de gedachten bij
een homp brood.
© Erika de Stercke
32. erika de stercke - vincent van Gogh, Vrouw met riek in winters landschap, 1883
Boerenleven
Grimmig is de grond die zijn kaken op
elkaar houdt in de wintermaanden.
Er is geen ruimte voor het licht dat
onder de lagen van dit landschap
is opgeborgen.
Het buitenwerk plooit haar in twee.
De rug raakt vast.
Beverige handen steunen op een riek
die liever wil rusten in de schuur. Daar
waar het hooi languit ligt en wacht op
de kruiwagenrit naar het vee.
Ze weet dat de dagen donker zijn. In de
vroege uren hangt het duistere over
het dak. De rook verdrijft de ongenodigde
maar hij blijft. Weken lang.
Wanneer het licht is ontsnapt en aan de
horizon sporadisch pinkt, komt het leven
traag op gang.
Stramheid in de benen. Ze verlangt naar
de zwaluwen. Als is het nog voor één keer.
De koeien wachten.
© Erika de Stercke
33. Nicole des Bouvrie - Isaac israels, Naaktmodel met boek op divan, voor 1930
Zij - nee, ik
Ik lig zo
Zondag ochtenden verkwanselend
Lezend tot in de schemering
Maar er is niemand
Die mij ooit vertelt
Hoe ik liggen zal
Niet bewegen zal
Wie slaat de pagina's om
Wie houdt haar focus vast
Wie ziet de schaduwen ontstaan
Wie kiest het boek
Niemand schildert mij
Ik schilder mijn eigen bestaan
Zij schildert haar geest vol woorden
Met verf zonder kippenvel
© Nicole des Bouvrie
34. Alexandra Pârvan - Vincent van Gogh, Caféterras bij nacht, 1888
STARRY CAFÉ
It’s always night here at the night café
the hospital of lost souls crying out their eternity
under passing stars.
But just tonight
solitude stands beside them like a great white angel
serving them drinks, tonight
in place of warm jackets people carry
their opposition to light, making them invisible, invincible
the stars
hanging on their shoulders like epaulettes
of devastated light, tonight,
the café is the city of their forgotten memories
set as tablecloths and washed white.
No one expects to hear of courageous things
from them again, their lives
put aside like useless organs
waiting for the night to pick them up,
sadness
rising up from the pavement to meet
the hot tears of the night pierced with unforgiving light:
the stars
shaping the face of darkness behind the things.
The passing stars of the condemned.
This is the hour of death made ephemeral
by the flickering flowers of the sky.
Things are far-off, and people
no longer able to hold them in their hands
live without fear in the sleepy arms of solitude,
live quietly
in the company of idle daisies in the sky,
their nameless longing
calling out to hear the dark voice
which brings their destiny to shore.
Just tonight.
© Alexandra Pârvan
35. Sandra Pham - Vincent van Gogh, Zittende vrouw, 1882
Van de houten stoel
Krijg ik
Een houten kont
Met gebogen schouders
Hoofd naar beneden
Kijk ik naar de grond
Mijn lange haren
Gevlochten in een vlecht
Mijn lichaam is
Met veel stof bedekt
Grauw en grijsheid
Alleen maar lijnen
Maar geen verbinding
Zoals het thema van
Het schilderij voor
Mijn stemming spreekt
Zie ik noch kleur
Noch leven
Laat mij maar zitten
Op die stoel
In de schaduwen van
Het verleden
Daar blijf ik voor
Nu even
Snap je
Wat ik bedoel?
© Sandra Pham
36. Joyce van Dijk - Jan Fabre, Hoofdstuk II, 2010
Migraine
Regenboog met kartelrand
een zeepbel in mijn oog
als een olievlek op water
Het scherp in door mijn hoofd
Wrikt, wroet, wringt
Woordenloos
Als in een leeglopend bad.
Mist klaart op
Mes blijft achter
© Joyce van Dijk
37. Rosa Smit - Juan Gris, Flessen en mes, 1912
