Vroegste aantekeningen uit 1945
Een brief van augustus 1945 van de toenmalige conservator van het museum, de heer W. Auping aan hoofd-restaurator J.C. Traas is één van de vroegste aantekeningen over de conditie van het portret van Mata Hari.

Als bruikleen naar Den Haag
In de brief vraagt Auping aan Traas een aantal schilderijen te bekijken voor een grote tentoonstelling van 19de eeuwse kunst in Pulchri Studio in Den Haag. Het museum wil 33 topstukken uitlenen waaronder Israel’s Mata Hari.

Dikke laag stof
Tijdens de oorlog heeft het portret vijf jaar een ondergronds verblijf gehad. Auping vermeldt in zijn brief dat het werk niet veel heeft geleden. Alleen de vernis is behoorlijk vergeeld en het schilderij gaat schuil onder een dikke laag stof.


Opnieuw uitgeleend in 2017
In het museumarchief zijn verder geen aanwijzingen dat Traas ook daadwerkelijk de vernislaag heeft verwijderd.
Nu het portret weer wordt uitgeleend, is afgelopen jaar opnieuw naar de conditie van het werk gekeken.

Extreem vergeeld vernis
Behalve dat meerdere, dikke en extreem vergeelde lagen vernis het oorspronkelijke kleurenpalet aan het oog onttrokken was er ook sprake van een aanzienlijke laag oppervlaktevuil. Dit gaf het schilderij een smoezelig uiterlijk.



Lijst uit de tijd van Helene Kröller-Müller
Ook is de – niet originele – lijst vervangen door een nieuwe lijst.  Die is gebaseerd op de vermoedelijk oorspronkelijke vergulde lijst, te zien op foto’s uit de tijd van Helene Kröller-Müller. Zij kocht het schilderij in 1918. De nieuwe lijst past ook beter bij de lijsten van de andere schilderijen van Israels en van zijn tijdgenoten in de collectie.

In ere hersteld
Het schilderij is nu weer in al zijn pracht en praal te bewonderen. Waar het schilderij decennialang schuilging onder een warme sluier van extreem vergeelde vernislagen, zijn het oorspronkelijke kleurenpalet en de kenmerkende schetsmatige schilderstijl van Israels weer duidelijk zichtbaar.
Het Helene Kröller-Müller Fonds heeft € 25.000 bijgedragen aan deze restauratie. 

mata hari. de mythe en het meisje
Mata Hari (1916) van Isaac Israels was te zien van 14 oktober 2017 tot 2 april 2018 in de tentoonstelling mata hari. de mythe en het meisje in het Fries Museum in Leeuwarden.