Venus van de vodden Venus van de vodden

De Venus van Michelangelo Pistoletto (Biella, 1933) staat tussen een berg afgedankte lappen stof. Venus is het klassieke symbool van de eeuwige schoonheid. Het onderwerp komt veel voor binnen de westerse kunstgeschiedenis maar Pistoletto maakt haar van kunsthars. Zijn Venus lijkt eerder thuis te horen in een tuincentrum dan een museum.

Consumptiemaatschappij

In contrast met de klassieke figuur wijst de bonte verzameling vodden op een rauwe werkelijkheid van vervuiling, armoede en sociale achteruitgang. Schoonheid en verval, het klassieke en het eigentijdse, het eeuwige en het alledaagse komen hier samen. Het is Pistoletto’s commentaar op de moderne consumptiemaatschappij. Zijn Venus blijft overeind tussen het opeengehoopte afval van de hedendaagse samenleving die haar boven het hoofd groeit. Ze keert ons de rug toe maar houdt ons tegelijkertijd een spiegel voor.

Spiegel

De spiegel is van oudsher een van de attributen van de godin Venus, de godin van de liefde. Ook de kleine bronzen Aphrodite, de Griekse naam voor dezelfde godin, heeft er een vast. De spiegel verwijst naar de ijdelheid van de mooie godin die haar eigen reflectie bewondert. Pistoletto speelt hiermee met zijn Venus van de vodden. Hij neemt niet de schoonheid van Venus, maar onze maatschappij onder de loep.

Foto’s: Michelangelo Pistoletto (1933), Venere degli stracci (Venus van de vodden), 1967/1982  / onbekende maker, Griekenland, Aphrodite met spiegel, 2e eeuw n. C.