William Degouve de Nuncques , Crépuscule au lac de Côme, 1897, Courtesy Galerie Patrick DeromDe meester van het nachtstuk

Hij ontwikkelde zich in die tijd tot een meester van het nachtstuk, een typerend thema voor het Belgische symbolisme, waartoe Degouve behoorde. Op de tentoonstellingen van de Salons in Brussel raakten de symbolisten onder de indruk van de ‘nocturnes’ van de Amerikaans-Engelse schilder James Abbott McNeill Whistler. En er was een levendige uitwisseling met dichters en schrijvers als Verhaeren, Maeterlinck en Rodenbach, die in hun werk beelden opriepen van door maanlicht beschenen landschappen.

de fantasie en spiritualiteit van symbolisten

De symbolisten richtten zich op fantasie en spiritualiteit en op een hogere dimensie, die schuilgaat achter de zichtbare werkelijkheid. Degouve’s nachtscènes tonen een geheimzinnige, omfloerste wereld. Ze onttrekken zich aan de scherpte en de precisie van het daglicht, dat niets meer aan de verbeelding overlaat. Hij schilderde het Comomeer op het moment dat de zon geen warmte of energie meer uitstraalt en alleen nog even de façades van de huizen aan de randen van het water laat oplichten. Het schilderij is gedompeld in vele schakeringen blauw, de kleur van de droom. Uit enkele huizen gloeit een geheimzinnig licht. Mensen ontbreken.

Venetië: een in klaterend licht gehulde stad

De Degouves deden op hun reis ook Venetië aan. De nachtstukken die daar ontstonden moeten ook destijds al niet erg gestrookt hebben met het gangbare Baedekerbeeld van een in klaterend licht gehulde stad. Eerder hadden ze het decor kunnen zijn voor het seriemoordende dwergje uit de novelle 'Don’t look now' van Daphne du Maurier of voor de dreigende broeierigheid van Thomas Mann’s 'Tod in Venedig'.

Degouve in het Kröller-Müller

Het Kröller-Müller Museum toont Degouve’s nachtstukken – en een belangrijke selectie uit zijn gehele oeuvre - nog de hele zomer. Warm, laat staan broeierig wil die zomer vooralsnog niet worden. Maar in elk geval is er in het Kröller-Müller weer de Zwoele Zomer. Voor de zevende keer is de beeldentuin het decor van theater, muziek, performances en nog veel meer. Op 14 en 28 juli zijn de Zwoele Zomeravonden en op 11 augustus is er een kindermiddag. Daarna is het nog lang zomer aan het Comomeer.


Lisette Pelsers

juli 2012

Afbeelding: William Degouve de Nuncques , Crépuscule au lac de Côme, 1897, Courtesy Galerie Patrick Derom