Op sollicitatie bij Helene Kröller-Müller

Op 16 februari 1937 plaatst Helene in De Maasbode een vacature voor een ‘Assistent-Secretaris of Assistente-Secretaresse’ voor haar te bouwen museum. Willy Auping jr., zoon van de Nederlandse beddenfabrikant uit Deventer, is een van de sollicitanten en wordt uitgenodigd op Sint Hubertus om zich voor te stellen aan Helene. 3 weken later laat ze hem weten dat ze nog geen keuze heeft gemaakt. Toch moet Auping een goede indruk op haar hebben gemaakt, want ze stuurt hem een exemplaar van haar boek Beschouwingen over problemen in de ontwikkeling van de moderne schilderkunst.

Om zijn dankbaarheid te tonen voor dit genereuze gebaar, schrijft Auping een antwoord waarin hij uitgebreid ingaat op de inhoud van Helenes Beschouwingen. ‘Steeds weer vergelijken, zich intens invoelen in de werken, karakters en tijdsomstandigheden der kunstenaars. Dit begreep ik onder meer uit uw boek, Hooggeachte Mevrouw, dit vertelden uw lezingen en zoo zal het ook moeten zijn, naar ik uit ons onderhoud heb opgemaakt, in het in te richten Museum.’ Hij schrijft 3 kladversies, voordat hij de brief opstuurt.

Dan volgt op 23 april 1937 het bericht dat de betrekking nog niet kan worden vervuld, omdat de aanvang van de bouw van het museum is uitgesteld. De afwijzing valt Auping zwaar, zo blijkt uit de brief van Victor Esser, een bevriende pater die hij om advies heeft gevraagd: ‘Jawel, mij dunkt dat U […] Mevr. Kröller-Müller zoo iets van je gevoelens zoudt kunnen mededeelen […]. Dat je zoo gehoopt had op deze betrekking en er nog op hoopt. Dat je zoo vrijmoedig bent, haar nu zelfs je diensten aan te bieden.’ Op 7 mei laat Auping Helene weten dat hij desnoods ‘belangeloos’ voor haar wil werken: ‘U zoudt daardoor tevens in staat zijn mijn geschiktheid en vooral mijn toewijding te beoordelen.’ Zijn initiatief heeft resultaat want hij mag op 9 juli 1937 nogmaals op gesprek komen. Op Helenes verzoek schrijft Auping daarna een opstel over zijn beleving van haar collectie Moderne Kunst.

Op 7 september brengt Auping voor de derde keer een bezoek aan Helene op de Veluwe. Ditmaal bekijken zij samen de bouwwerkzaamheden voor het overgangsmuseum. Definitief uitsluitsel over een baan is er nog niet, maar ze laat hem weten dat hij ‘de eenige persoon was waarmede zij uit alle sollicitaties nog in verbinding was gebleven’. Dan ontvangt Auping ook van pater Esser goed nieuws. Hij heeft via een bekende van oud-Minister Marchant gehoord dat Helene hem ‘de gezochte man’ vindt.

2 maanden later wordt Auping gebeld door een medewerker van het Park De Hoge Veluwe. Er wordt gevraagd of hij, als hij het park bezoekt, zich eerst bij Mevrouw Kröller-Müller wil melden. Auping moet hebben verwacht dat Helene hem persoonlijk uitsluitsel wil geven. 3 dagen later onderneemt hij vergeefs de reis naar de Veluwe: ‘Mevrouw kon me echter wegens ziekte niet ontvangen.’ Diezelfde dag stuurt hij Helene een beterschapswens. Op 20 december laat ze hem dan eindelijk telefonisch weten dat hij op 3 januari 1938, bijna een jaar na zijn sollicitatie, mag beginnen als Assistent-Secretaris van Rijksmuseum Kröller-Müller.